Bệnh giời leo, còn được gọi là zona thần kinh, là một bệnh lý gây ra bởi sự tái hoạt động của virus varicella-zoster (VZV) – tác nhân gây bệnh thủy đậu. Căn bệnh này thường gây ra các cơn đau rát dữ dội và phát ban trên da, gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bài viết của IPD.EDU sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về bệnh giời leo, từ nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng đến các phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
Bệnh Giời Leo Là Gì?
Bênh giời leo là một bệnh lý do sự tái hoạt động của virus varicella-zoster (VZV) – loại virus gây bệnh thủy đậu. Sau khi gây bệnh thủy đậu, virus này không bị loại bỏ hoàn toàn khỏi cơ thể mà nằm im trong các hạch thần kinh. Khi hệ miễn dịch suy yếu, virus sẽ tái hoạt động, gây ra bệnh giời leo.
Triệu Chứng Của Bệnh Giời Leo
Bệnh giời leo thường có các triệu chứng sau:
- Đau rát: Cơn đau thường xuất hiện trước khi phát ban, có thể là đau nhức, nóng rát, tê bì hoặc như kim châm. Cơn đau thường tập trung ở một bên cơ thể, theo đường đi của dây thần kinh bị ảnh hưởng.
- Phát ban: Sau vài ngày đau, các nốt phỏng nước nhỏ sẽ xuất hiện trên da, thường là ở vùng ngực, bụng hoặc mặt. Các nốt phỏng nước này có thể gây ngứa ngáy, khó chịu và đau rát.
- Các triệu chứng khác: Một số người bệnh có thể gặp các triệu chứng khác như sốt, mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn, nhạy cảm với ánh sáng.
Các Biến Chứng Của Bệnh Giời Leo
Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, giời leo có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như:
- Đau sau zona: Cơn đau kéo dài sau khi các nốt phỏng nước đã lành, có thể kéo dài hàng tháng, thậm chí hàng năm.
- Nhiễm trùng da: Các nốt phỏng nước bị vỡ ra có thể bị nhiễm trùng, gây viêm loét và sẹo.
- Mất thị lực: Nếu giời leo ảnh hưởng đến dây thần kinh thị giác, có thể gây mất thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn.
- Các biến chứng khác: Giời leo cũng có thể gây ra các biến chứng khác như viêm màng não, viêm não, liệt mặt, liệt dây thần kinh ngoại biên.
Đối Tượng Nguy Cơ Cao Mắc Bệnh Giời Leo
Những người có nguy cơ cao mắc bệnh giời leo bao gồm:
- Người trên 50 tuổi: Hệ miễn dịch suy yếu theo tuổi tác làm tăng nguy cơ tái hoạt động của virus.
- Người có hệ miễn dịch suy yếu: Do bệnh lý (HIV/AIDS, ung thư) hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
- Người từng mắc bệnh thủy đậu: Virus varicella-zoster vẫn tồn tại trong cơ thể sau khi khỏi bệnh thủy đậu.
Chẩn Đoán Và Điều Trị Bệnh Giời Leo
Bệnh giời leo thường được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng lâm sàng và tiền sử bệnh thủy đậu. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm bổ sung như xét nghiệm máu, xét nghiệm dịch từ nốt phỏng nước để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh.
Điều trị giời leo bao gồm:
- Thuốc kháng virus: Giúp giảm đau, rút ngắn thời gian bệnh và ngăn ngừa biến chứng.
- Thuốc giảm đau: Giảm đau và khó chịu do các nốt phỏng nước gây ra.
- Thuốc bôi ngoài da: Giảm ngứa và ngăn ngừa nhiễm trùng da.
Phòng Ngừa Bệnh Giời Leo
Tiêm vắc-xin là biện pháp phòng ngừa giời leo hiệu quả nhất. Vắc-xin được khuyến cáo cho người trên 50 tuổi và người có hệ miễn dịch suy yếu.
Ngoài ra, bạn cũng nên:
- Giữ vệ sinh cá nhân tốt: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch.
- Hạn chế tiếp xúc với người bệnh: Tránh tiếp xúc gần với người bị giời leo, đặc biệt là phụ nữ mang thai và người có hệ miễn dịch yếu.
- Tăng cường sức đề kháng: Chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc và quản lý stress.
Lời Kết
Giời leo là một bệnh lý gây đau đớn và khó chịu, nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh giời leo, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
