Bệnh trĩ, hay còn gọi là bệnh lòi dom, là một vấn đề sức khỏe phổ biến ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng bệnh trĩ có thể gây ra đau đớn, khó chịu và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bài viết của IPD.EDU sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về bệnh trĩ, từ nguyên nhân, triệu chứng, các giai đoạn phát triển đến các phương pháp điều trị hiệu quả, giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này và có những biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp.
Bệnh trĩ là gì?
- Định nghĩa: Bệnh trĩ là tình trạng các tĩnh mạch ở vùng hậu môn và trực tràng bị sưng, viêm và giãn ra.
- Phân loại:
- Trĩ nội: Các búi trĩ nằm bên trong hậu môn, thường không gây đau nhưng có thể chảy máu.
- Trĩ ngoại: Các búi trĩ nằm bên ngoài hậu môn, gây đau, ngứa và khó chịu.
- Trĩ hỗn hợp: Kết hợp cả trĩ nội và trĩ ngoại.
- Các giai đoạn của bệnh trĩ:
- Độ 1: Búi trĩ nhỏ, nằm bên trong hậu môn, có thể chảy máu khi đi đại tiện.
- Độ 2: Búi trĩ lớn hơn, có thể lòi ra ngoài khi đi đại tiện nhưng tự co lại được.
- Độ 3: Búi trĩ lòi ra ngoài khi đi đại tiện và cần phải dùng tay đẩy vào.
- Độ 4: Búi trĩ lòi ra ngoài thường xuyên và không thể đẩy vào được.
Nguyên nhân gây bệnh trĩ
- Táo bón kinh niên: Việc rặn nhiều khi đi đại tiện do táo bón làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn, dẫn đến trĩ.
- Tiêu chảy kéo dài: Tiêu chảy cũng có thể gây kích ứng và viêm nhiễm vùng hậu môn, góp phần vào sự hình thành trĩ.
- Chế độ ăn uống ít chất xơ: Chế độ ăn ít chất xơ làm phân khô cứng, khó đi ngoài và tăng nguy cơ trĩ.
- Thừa cân, béo phì: Trọng lượng dư thừa tạo áp lực lên vùng chậu và hậu môn, làm tăng nguy cơ trĩ.
- Mang thai: Sự thay đổi hormone và áp lực của thai nhi lên vùng chậu trong quá trình mang thai có thể gây trĩ.
- Ngồi hoặc đứng quá lâu: Duy trì một tư thế quá lâu có thể làm tăng áp lực lên vùng hậu môn và trực tràng, góp phần vào sự phát triển của trĩ.
Triệu chứng của bệnh trĩ
- Chảy máu khi đi đại tiện: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh trĩ, máu thường có màu đỏ tươi và xuất hiện trên giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu.
- Đau và khó chịu ở vùng hậu môn: Cảm giác đau, rát hoặc ngứa ngáy ở hậu môn có thể xảy ra do búi trĩ bị viêm hoặc tắc nghẽn.
- Sưng và viêm ở vùng hậu môn: Búi trĩ có thể sưng lên và gây viêm nhiễm, tạo cảm giác khó chịu và đau đớn.
- Cảm giác nặng và tức ở hậu môn: Người bệnh có thể cảm thấy nặng và tức ở hậu môn, đặc biệt là khi ngồi hoặc đi lại.
- Sa búi trĩ: Búi trĩ có thể lòi ra ngoài hậu môn, gây đau đớn và khó chịu.
Điều trị bệnh trĩ
- Thay đổi lối sống:
- Ăn nhiều chất xơ: Bổ sung rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt vào chế độ ăn uống.
- Uống đủ nước: Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để làm mềm phân và dễ đi ngoài hơn.
- Tránh nhịn đại tiện: Đi đại tiện ngay khi có nhu cầu, tránh rặn mạnh.
- Vận động thường xuyên: Tập thể dục đều đặn giúp cải thiện lưu thông máu và giảm áp lực lên vùng hậu môn.
- Thuốc:
- Thuốc mỡ hoặc thuốc đạn đặt hậu môn: Giúp giảm đau, ngứa và co búi trĩ.
- Thuốc uống: Giúp làm mềm phân và giảm táo bón.
- Thủ thuật và phẫu thuật:
- Thắt búi trĩ bằng vòng cao su: Áp dụng cho trĩ nội độ 2 và 3.
- Tiêm xơ búi trĩ: Áp dụng cho trĩ nội độ 1 và 2.
- Phẫu thuật cắt búi trĩ: Áp dụng cho trĩ nặng, không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.
Phòng ngừa bệnh trĩ
- Ăn uống lành mạnh: Bổ sung nhiều chất xơ, uống đủ nước và hạn chế đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ.
- Vận động thường xuyên: Tập thể dục đều đặn giúp cải thiện lưu thông máu và giảm nguy cơ táo bón.
- Đi đại tiện đúng cách: Không nên nhịn đại tiện và tránh rặn mạnh khi đi ngoài.
- Giữ vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ: Vệ sinh hậu môn bằng nước ấm sau mỗi lần đi đại tiện.
- Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên vùng chậu và hậu môn.
Kết luận
Bệnh trĩ là một vấn đề sức khỏe phổ biến nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Bằng cách thay đổi lối sống, sử dụng thuốc và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp, bạn có thể kiểm soát bệnh trĩ và cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh trĩ, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
