Trào ngược dạ dày: Khi “lửa” dạ dày bùng lên, đừng để cuộc sống bị thiêu đốt
Cảm giác nóng rát sau xương ức, ợ chua, buồn nôn… đó là những dấu hiệu quen thuộc của trào ngược dạ dày, một tình trạng phổ biến nhưng gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Đừng để những cơn “lửa” dạ dày làm phiền bạn thêm nữa, hãy cùng IPD.EDU tìm hiểu kỹ hơn về trào ngược dạ dày, từ nguyên nhân, triệu chứng, đến cách điều trị và phòng ngừa, để bạn có thể kiểm soát tình trạng này và tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn.
Trào ngược dạ dày là gì?
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) xảy ra khi acid và dịch vị từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, ợ chua, đau ngực, và khó nuốt. Tình trạng này thường xuyên xảy ra có thể dẫn đến viêm thực quản, tổn thương niêm mạc, và thậm chí là ung thư thực quản nếu không được điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày
Có nhiều yếu tố có thể góp phần gây ra trào ngược dạ dày, bao gồm:
- Thói quen ăn uống: Ăn quá no, ăn quá nhanh, ăn nhiều đồ ăn cay, béo, chiên rán, uống nhiều rượu bia, cà phê, hoặc ăn ngay trước khi đi ngủ.
- Yếu tố cơ thể: Thoát vị hoành, béo phì, mang thai, hoặc sử dụng một số loại thuốc như thuốc giãn cơ trơn, thuốc chống trầm cảm, hoặc thuốc huyết áp.
- Các bệnh lý khác: Bệnh lý dạ dày tá tràng, viêm thực quản, hoặc rối loạn vận động thực quản.
Triệu chứng của trào ngược dạ dày
Các triệu chứng của trào ngược dạ dày có thể khác nhau tùy theo từng người, nhưng thường bao gồm:
- Ợ nóng: Cảm giác nóng rát sau xương ức, lan lên cổ họng.
- Ợ chua: Dịch vị chua trào lên miệng, gây ra vị chua hoặc đắng trong miệng.
- Đau ngực: Cảm giác đau hoặc khó chịu ở ngực, có thể nhầm lẫn với đau tim.
- Khó nuốt: Cảm giác thức ăn bị mắc kẹt trong cổ họng hoặc ngực.
- Buồn nôn: Cảm giác muốn nôn, đặc biệt là sau khi ăn.
- Khàn tiếng: Acid trào ngược có thể kích thích dây thanh quản, gây khàn tiếng.
- Ho khan: Ho khan kéo dài, đặc biệt là vào ban đêm.
Chẩn đoán trào ngược dạ dày
Bác sĩ sẽ chẩn đoán trào ngược dạ dày dựa trên các triệu chứng của bạn, tiền sử bệnh, và các xét nghiệm cần thiết, bao gồm:
- Nội soi dạ dày thực quản: Đưa một ống soi mềm có gắn camera qua miệng xuống thực quản và dạ dày để quan sát trực tiếp các tổn thương.
- Đo pH thực quản 24 giờ: Đặt một ống thông nhỏ qua mũi xuống thực quản để đo độ pH trong 24 giờ, giúp xác định mức độ trào ngược acid.
- Đo áp lực thực quản: Đánh giá chức năng co bóp của thực quản.
Điều trị trào ngược dạ dày
Điều trị trào ngược dạ dày nhằm mục đích giảm triệu chứng, làm lành các tổn thương, và ngăn ngừa biến chứng. Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Thay đổi lối sống:
- Tránh các thực phẩm và đồ uống gây trào ngược.
- Ăn nhiều bữa nhỏ thay vì 3 bữa lớn.
- Không ăn trước khi đi ngủ ít nhất 3 giờ.
- Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì.
- Nâng cao đầu giường khi ngủ.
- Bỏ hút thuốc và hạn chế uống rượu bia.
- Thuốc:
- Thuốc kháng acid: Trung hòa acid dạ dày, giúp giảm triệu chứng nhanh chóng.
- Thuốc ức chế bơm proton (PPIs): Giảm sản xuất acid dạ dày, hiệu quả trong điều trị dài hạn.
- Thuốc chẹn thụ thể H2: Giảm sản xuất acid dạ dày, nhưng ít hiệu quả hơn PPIs.
- Thuốc prokinetic: Tăng cường sự co bóp của dạ dày và thực quản, giúp đẩy thức ăn xuống nhanh hơn.
- Phẫu thuật: Chỉ định trong trường hợp trào ngược nặng không đáp ứng với điều trị nội khoa hoặc có biến chứng.
Phòng ngừa trào ngược dạ dày
Để phòng ngừa trào ngược dạ dày, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh: Tránh các thực phẩm và đồ uống gây trào ngược, ăn nhiều rau xanh, trái cây, và ngũ cốc nguyên hạt.
- Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên dạ dày.
- Tập thể dục đều đặn: Giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và giảm stress.
- Bỏ hút thuốc và hạn chế uống rượu bia: Những thói quen này có thể làm yếu cơ vòng thực quản dưới, tăng nguy cơ trào ngược.
- Không mặc quần áo quá chật: Quần áo quá chật có thể gây áp lực lên dạ dày, làm tăng nguy cơ trào ngược.
- Nâng cao đầu giường khi ngủ: Giúp ngăn acid trào ngược lên thực quản khi bạn nằm.
- Tránh căng thẳng: Stress có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược. Tìm các phương pháp giảm stress hiệu quả như yoga, thiền, hoặc tập thở sâu.
Kết luận
Trào ngược dạ dày là một tình trạng phổ biến nhưng có thể kiểm soát được nếu bạn hiểu rõ về bệnh, nhận biết sớm các triệu chứng, và áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp. Hãy chủ động chăm sóc sức khỏe của mình để tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn.